Zwrócenie się po profesjonalną pomoc to poważny krok, oznacza bowiem że prawdopodobnie pragniesz zmian w życiu, czujesz że utknęłaś/utknąłeś albo chcesz sobie lepiej radzić z problemami. Często już pierwsza rozmowa z psychoterapeutą może pomóc zrozumieć, co nam nie pozwala ruszyć z miejsca: zmienić pracy, zbudować związku, uniezależnić się od rodziców, mimo że bardzo tego chcemy. Równie często okazuje się jednak, że jeśli chcemy głębszych zmian w życiu, koniecznie będzie przepracowanie dysfunkcjonalnych schematów. Ludzie najczęściej zgłaszają się do gabinetu terapeutów, gdy chcą są zainteresowani samorozwojem lub gdy doświadczają kryzysu/ trudnych zmian życiowych, nie radzą sobie ze stresem, mierzą się z depresją, zaburzeniami nastroju, nadmiarowym lękiem, niepokojem, samotnością oraz problemami w relacjach. Proces terapii pomaga wtedy między innymi lepiej zrozumieć siebie, obniżyć stres, zmienić destrukcyjne wzorce, poprawić umiejętności radzenia sobie z trudnościami.

Czym terapia jest a czym nie jest. 

Psychoterapia nie polega jednak na udzielaniu porad, pocieszaniu czy mówieniu komplementów. Terapeuci nie mówią: „nie martw się”, „wszystko będzie dobrze”, „uwierz w siebie”, „jesteś fantastyczny”. Terapia nie polega też na obwinianiu za wszystkie nieszczęścia rodziców. To prawda, że warto mieć świadomość, w jaki sposób relacje z nimi na nas wpłynęły, ale nie o to chodzi, żeby zrzucać na nich odpowiedzialność za obecne kłopoty.

Psychoterapia jest formą pracy terapeutycznej o naukowo-potwierdzonych podstawach świadczoną przez psychoterapeutę. Korzystający pacjenci/klienci najczęściej zgłaszają się ponieważ pragną ulgi w doświadczanym cierpieniu, a psychoterapia bez wątpienia taką może dać, jeśli tylko zaangażujemy się w pracę terapeutyczną. Psychoterapię z powodzeniem stosuje się też w pracy z traumą, niektórymi objawami somatycznymi oraz w diagnozach zaburzeń osobowości, dlatego często do terapeuty kieruje nas lekarz lub lekarz psychiatra.

Jak to wygląda w praktyce. 

Pierwsze spotkanie konsultacyjne trwa ok 50 minut. Podczas takiego spotkania wspólnie z terapeutą ustala się cele dalszej pracy, podejmuje się decyzje dotyczące częstotliwości spotkań i orientacyjny czas na realizacje celów. Na przykład, wspólnie z terapeutą decydujesz, że chcesz lepiej sobie radzić z lękiem, bo jest go za dużo w Twoim życiu i zbytnio wpływa na codzienność oraz że to jest dobry moment w życiu żeby zaangażować się w cotygodniowe spotkania, których celem będzie ten lęk zrozumieć i przepracować, czyli zmodyfikować schematy, które go aktywują i nauczyć się uspokajać. Na kolejnych sesjach zwykle pracuje się na rzecz wspólnie ustalonych celów terapii. W dużym stopniu to Ty decydujesz nad czym chcesz pracować, ale terapeuta będzie Ci w tym pomagać.

Oczywiście konsultacja nie zobowiązuje do dalszej pracy. Na takie spotkanie możesz się umówić również gdy chcesz porozmawiać o jakimś konkretnym problemie i nie planujesz dłuższej pracy.

Cud czy ciężka praca?

Psychoterapia nie oferuje magicznych sztuczek, ale niekoniecznie jest też bardzo trudna; osoba empatycznego terapeuty ma tu znaczenie, to on będzie wsparciem. Pomocny jest również sam proces terapii, czyli nie tylko pojedyncze spotkanie, ale to wszystko czego doświadczamy między sesjami. Wspierający terapeuta pomoże nam w kontaktowaniu się z trudnymi emocjami, przyglądaniu się swoim przekonaniom, swojej życiowej narracji, pomoże nam uświadomić sobie, z czego trzeba zrezygnować, z czym pożegnać, co dokończyć aby ruszyć z miejsca. Takie doświadczenia w terapii skutkują tym, że czujemy się spokojniejsi, bardziej odpowiedzialni za swoje życie i czujemy się gotowi żeby je przeżyć po swojemu. 

A co z samym terapeutą, jakiego wybrać?

No cóż, terapeuta powinien mieć wykształcenie terapeutyczne, czyli ukończyć szkołę psychoterapii, swoją pracę poddawać superwizji. O sukcesie w terapii świadczy też siła relacji terapeutycznej – poczucie zrozumienia, zaufania, współodpowiedzialności za zmianę i zaangażowanie. Jeśli będziesz czuć zrozumienie ze strony psychoterapeuty, to zwiększa to szanse na skuteczność terapii. Dlatego też przy wyborze liczy się subiektywne wrażenie. Daj sobie czas na wybór osoby, z którą zdecydujesz się pracować. Jeśli masz wątpliwości lub coś jest niejasne – powiedz o tym w trakcie wizyty. Dobry terapeuta jest otwarty na takie rozmowy, czasem sam pyta jak się czujemy w rozmowie. W terapii możemy zmierzyć się ze starymi problemami i tym razem rozwiązać je w konstruktywny sposób. Taka relacja pozwala też zobaczyć, jak to jest być z kimś blisko w inny sposób, niż byliśmy z rodzicami. Jeśli w trakcie spotkania czułaś/-łeś się zrozumiany i czujesz, że kolejne spotkanie z będzie ważne – to jest to!

Doświadczenie bezpiecznej relacji pomaga przekroczyć to, co przeszkadza zmianie. Życzliwy terapeuta uważnie słucha i powstrzymuje się od oceniania. Dzięki temu jesteśmy w stanie najpierw przyjąć to, czego wolelibyśmy o sobie nie wiedzieć (bo jest niewygodne czy bolesne), a potem starać się to zmienić w taki sposób, aby nie przysparzało cierpienia. Gabinet terapeuty powinien być bezpiecznym miejscem, gdzie uczymy się nowych rzeczy. Kiedy jesteśmy już zadowoleni z „ćwiczeń” w gabinecie, możemy spróbować zastosować to samo w innych relacjach. Tu także przyda nam się wsparcie terapeuty, któremu będziemy mogli później opowiedzieć, jak poszło. To eksperymentowanie z nowymi zachowaniami jest ważną częścią terapii, która przekłada się na zmiany w życiu. 

Ale czy sięganie po pomoc nie świadczy o naszej słabości?

Zdecydowanie nie! Sięganie po pomoc, zasoby zewnętrzne jest przejawem odwagi ale też przejawem zdrowia psychicznego. Wszyscy czasami moglibyśmy skorzystać z pomocy zewnętrznej i to jest smutne, że tak wielu z nas nosi w sobie przekonania, które utrudniają na to. Są też szczególne sytuacje jak np. mieszkanie za granicą, z dala od bliskich i mierzenie się z różnicami kulturowymi, kiedy tym bardziej jest istotne aby przerwać swoją izolację, samotność i dać sobie szansę na zmianę. Nie warto zwlekać ze zwróceniem się po pomoc.